Jesses Jesse of Burger Buma

De lijsttrekkers staan op de bühne. De beer is los. Hoewel, de beer? Is er een beer tussen de lijsttrekkers en welk frame zet je daar mee neer?

Even een klein stukje terug: framing is een psychologische concept waarmee wordt aangegeven dat je met één woord of één symbool een heel netwerk aan neurologische verbindingen aanzet. Dat levert allerlei associaties op en zorgt voor het zalige gevoel dat je oordeel in lijn is met wat je altijd al gedacht had. Het is een ultieme mindhack: Het beïnvloeden van gedachten door een goed ‘frame’ te zetten.

Terug naar de beer. Welke lijsttrekker komt er in u op? Ja hoor, natuurlijk Emile Roemer maar dan als een soort Baloe uit Jungle boek. Vrolijk zingend en zich nergens van bewust behalve als je hem pijn doet met bijvoorbeeld verraad. Niet te geloven dat voor deze man de Boliviaanse president langs kwam omdat de goede man dacht met de nieuwe premier van Nederland te kunnen spreken.

Weinig beren dus. Wat doet framing eigenlijk met ons stemgedrag? Allereerst zien we graag onze vooroordelen bevestigd. Denken we aan stupide Trump dan wordt elke frame die ons hierin bevestigd omarmd. In ons stemgedrag zoeken we dus naar bevestiging. We doen het goed als we op Buma willen stemmen en alle andere lijsttrekkers worden als oneerlijk geframed. Lekker dan.

Ten tweede kan een juist geplaatst frame ons doen twijfelen. Wil ik wel in het kamp zitten van een gelikte jonge gozer die probeert op een wereldleider te lijken? Hoe sterker dit frame wordt neergezet hoe meer kiezers Klaver gaat verliezen. Met name de twijfelaars.

Hoe sterk een frame kan zijn blijkt elke campagne weer als PvdA’ers worden weggezet als potverteerders. “Pas op, ze geven ons zuurverdiende geld weg.” Ooit neergezet als frame over Den Uyl: die speelde Sinterklaas, en nu nog steeds in zwang. In ons stemgedrag doet dat niet veel. Het versterkt onze keuze als anti-PvdA’er. De PvdA echter probeert alles om zich te ‘re-framen’, maar het gebeurt toch wat zuur en zeurderig. Behalve die Vrouwelijke Vrolijke Vos die probeert van 32 naar een verkiesbare plek te komen met een lekker Frame: “Vrolijk links met MeiLi”. De moeite van de voorkeursstem waard.

Voor stemmers wordt het moeilijk. Zeker als je nog niet zeker van je zaak bent. Dan gelden de volgende drie tips:

1. Zet de lijsttrekkers eens op een rijtje en koppel er een dier aan vast. Zo krijg je Rutte de Hyena, Wilders de Kuifmakaak en Thiemen de Pauw. Kijk naar het rijtje en trek je conclusie.
2. Volg één week op sociale media alles wat er over je favoriete lijsttrekker wordt gezegd. Bepaal of je na die week nog steeds in je voorkeur gelooft.
3. Als je dan uiteindelijk je lijsttrekker hebt, check dan met je eigen frame of je keuze overeind blijft: welk woord hoort bij jouw lijsttrekker en check dat woord op herkenbaarheid bij vrienden, familie en vooral vijanden.

Wilt u meer weten over framing en de kunst van beïnvloeden, lees dan mijn boek ‘Mindhacking’ (ook verkrijgbaar al e-book bij onder andere managementboek.nl).