Je bent vast niet de enige!

De spanning is om te snijden.  Er zitten teamleden met hun rug naar elkaar toe. Anderen kijken nors met hun armen over elkaar en wachten af. Ze kijken elkaar nauwelijks aan of wisselen juist veelbetekenende blikken uit. De meeste ogen zijn op mij gericht. Dit kan niet waar zijn! Het is onmogelijk dat de rest van het team de olifant in kamer niet ziet of voelt. Toch blijft het angstvallig stil. Dat is niet helemaal waar. Er worden zeker wel dingen gezegd, maar niet dat waar het over moet gaan. Voelt niemand wat ik voel? Ligt het aan mij? Tja, wie ben ik om er over te beginnen. Ik ken het team nog maar net.

Ho, stop! Dit is precies waar het om gaat. Dit maakt het verschil tussen een topteam en een middelmatig team. In topteams ligt deze wijsheid op tafel. In middelmatige teams bedenken teamleden allerlei excuses om niet alles op tafel te gooien. Excuses die op zich heel legitiem zijn zoals:

• Ik ben er nog maar net;
• Ik voel me nu niet stevig genoeg;
• Ze zullen me voor gek verklaren;
• Dat nemen ze nooit van mij aan;
• Ik ben vast de enige die er last van heeft.

Door jouw wijsheid onder de tafel te houden houd je deze situatie in stand.

Au! Ja, inderdaad je hebt een rol bij het in stand houden van deze situatie. Je hoeft helemaal geen onderdeel te zijn van het oorspronkelijke probleem. Je merkt dat er iets speelt of iets aan de hand is wat de voortgang van het team belemmert. Door allerlei excuses te bedenken om niets te hoeven zeggen houd jij de situatie ook in stand. Wil je dat? Dat is een morele vraag. Wil jij jouw team tegen houden om verder te groeien? Nee, natuurlijk niet. Waarom houd je dan relevante informatie onder de tafel?

Hoe je dat doet? Die wijsheid op tafel leggen. Ik heb daar hele mooie voorbeelden van gezien. Neem nu Jannie. Jannie werkt in een zorgteam. In dat team is al lange tijd een verschil van mening tussen twee persoonlijk begeleiders. Dat is nooit goed uitgesproken. Natuurlijk zijn wel pogingen gedaan maar die hebben niet opgeleverd. In het team loopt iedereen op z’n tenen. Er wordt veel over elkaar gesproken, meestal over dingen die niet goed gegaan zijn.

Jannie werkt bijna elke dag. Zij hoort veel. Vaak meer dan haar lief is. Na moed te hebben verzameld begint Jannie te vertellen. Dat ze zich afvraagt of zij die enige is die er last van heeft. Dat zij het vervelend vindt dat mensen tegen haar klagen en niet tegen degene om wie het gaat. Dat zij genoeg aan haar hoofd heeft en helemaal niet zit te wachten op de sores van iedereen. Zeker niet als je dit ook rechtstreeks tegen je collega kan zeggen. Zij is er helemaal klaar mee. Ze wil dat het onmiddellijk stopt.

Het team is met stomheid geslagen. Deze opmerking hadden ze van veel mensen verwacht maar zeker niet van die lieve Jannie. Iedereen is blij dat zij het op tafel heeft gelegd. Het blijkt dat andere teamleden het ook vervelend vinden. Ze willen hier graag andere afspraken met elkaar over maken. Dat doen ze vervolgens ook.

Lekker makkelijk hoor ik je denken. Nou, helemaal niet. Dit was heel hard werken voor Jannie. Ze heeft er dagen over nagedacht om dit op tafel te leggen. Als ze het niet had gedaan zat ze nu ziek thuis. Daar had ze geen zin in. Ze kon simpelweg niet anders.

Makkelijk voor het team? Mooi niet. Dit is keihard werken. Ze helpen elkaar wanneer ze uit de bocht vliegen en weer klagen over iemand die er niet bij is. Ze vragen wat de ander nodig heeft om het tegen de betreffende persoon te zeggen. Ze lachen om hun eigen onhandigheid. Ze doen hier allemaal moeite voor. Ze zijn met elkaar aan het leren. Dat gaat helemaal niet vanzelfsprekend. Makkelijk is het al helemaal niet. Het is zelfs regelmatig oncomfortabel.

Tijdens de volgende bijeenkomst blijkt dat teamleden allemaal dankbaar zijn dat Jannie het op tafel heeft gegooid. Natuurlijk is het soms makkelijker om even te roddelen in plaats van iemand direct feedback te geven. Ze weten nu waar ze elkaar al die tijd mee hebben opgezadeld. Ze hebben met elkaar de keuze gemaakt om dat niet meer te doen. Dus nemen ze de ongemakken die bij de nieuwe situatie horen voor lief.

Betrap jij jezelf op het bedenken van allerlei excuses om iets niet te zeggen in jouw team? Vraag je dan af of je in een middelmatig team wilt zitten of in een topteam. Wil jij jouw team helpen om de volgende stap te zetten? Dan zit er niets anders op dan jouw wijsheid, ongemak of onvrede op tafel te leggen. De zin die zich daar prima voor leent is: “Ben ik de enige die…..?”