Waarom aandacht besteden aan het ‘waarom’?

Herken je dat? Je zit bij een presentatie of in een bijeenkomst naar een verhaal te luisteren en denkt: “De slides zien er goed, het verhaal klinkt goed, maar het raakt me niet.”? Pas geleden had ik weer zo’n ervaring. De slides en filmpjes waren super, de sprekers duidelijk buitengewoon ervaren, maar de zaal reageerde bijna niet, er ontstond weinig enthousiasme. Ik kon er de vinger niet op leggen waar het aan lag en vertwijfeld liep ik naar buiten.

Of juist het omgekeerde. Je vraagt een collega om je te helpen bij een bepaalde taak en hij blijft vragen stellen. Dit terwijl je eigenlijk gewoon wilt dat hij de gevraagde taak zo snel mogelijk uitvoert. Dat is mij al vaak overkomen; snel iets gedaan willen krijgen, een collega om hulp vragen en dan vooral veel vragen terugkrijgen. Dat is uiteraard niet de bedoeling, maar eerlijk gezegd zijn die vragen vaak wel logisch en terecht.

De crux om mensen te enthousiasmeren en in staat te stellen om in actie te komen, zit hem in het schetsen van de context, in het ‘waarom’. Simon Sinek schreef hierover in zijn boek Start with why dat ieder mens weet wat ze doet, sommigen weten hoe ze het doen, maar weinigen weten waarom ze het doen. Het gaat dan om de echte purpose, niet om zaken als winst, want dat is een resultaat.

Het is juist bijzonder dat het ‘waarom’ de meeste impact heeft op mensen, vanuit biologisch oogpunt tenminste. Het ‘wat’ en ‘hoe’ zijn gekoppeld aan de neocortex in onze hersenen, het deel dat verantwoordelijk is voor ons rationele denken. Het ‘waarom’ is gekoppeld aan ons limbisch systeem, dat verantwoordelijk is voor al onze gevoelens en emoties zoals vertrouwen en loyaliteit en ook voor ons menselijk gedrag en besluitvorming. Juist het deel van de hersenen dat je wilt triggeren!

Dat wetende, hoe pak je dit het beste aan?

  • Verzamel mensen om je heen die de waarom-vragen blijven stellen; gedwongen worden erover na te denken om de vraag te beantwoorden, helpt in het aanscherpen van je gedachten.
  • Neem de tijd om echt goed na te denken over het ‘waarom’. Relatief kort als het over het beantwoorden van een enkele vraag gaat, langer als het gaat over het ‘waarom’ van bijvoorbeeld een organisatieverandering of het bestaansrecht van je organisatie.
  • Blijf ook, als je denkt het ‘waarom’ gevonden te hebben, de waarom-vraag toch nog een paar keer aan jezelf stellen. Vaak ligt de echte kern een aantal lagen dieper dan het eerste ‘waarom’ waar je aan denkt.

Voor mij is het een ontzettend impactvol inzicht, dat ik toch regelmatig weer vergeet. En voor jou? Heb jij ervaringen met het geïnspireerd raken door het ‘waarom’ of juist met het mentaal afhaken door het ontbreken ervan?